Zespół Aspergera jest formą autyzmu, niepełnosprawnością, która wpływa na to jak dana osoba widzi sens świata, procesy informacyjne i odnosi się do innych ludzi. Autyzm jest często określany jako „spektrum zaburzeń”, ponieważ dotyka osoby w różny sposób i w różnym stopniu.
Zespół Aspergera jest najczęściej „ukrytą niepełnosprawnością”. Oznacza to, że nie można powiedzieć, że ktoś jest niepełnosprawny na podstawie wyglądu zewnętrznego. Ludzie z tą chorobą mają trudności w trzech głównych obszarach. Są to obszary:
- komunikacji społecznej
- interakcji społecznych
- wyobraźni społecznej.
Są one często określane jako „triada zaburzeń”.
Choć istnieją podobieństwa z autyzmem (te same obszary zaburzeń), osoby z zespołem Aspergera mają mniej problemów z mówieniem i często wykazują się średnim lub wysokim poziomem inteligencji.
Nie mają problemów w uczeniu się jak w osoby z autyzmem, ale mogą mieć specyficzne trudności w nauce. Mogą to być dysleksja, dyspraksja lub inne jak nadpobudliwość psychoruchowa (ADHD) i padaczką.
Przy odpowiednim wsparciu i zachęcie, ludzie z zespołem Aspergera mogą prowadzić pełne i niezależne życie.
Trudności w komunikacji społecznej
„Jeśli masz zespół Aspergera, zrozumienie rozmowy jest jak próba zrozumienia języka obcego.”
Osobom z zespołem Aspergera czasami trudno jest wypowiadać się emocjonalnie i społecznie. Na przykład:
• mają trudności w zrozumieniu gestów, mimiki twarzy lub tonu głosu
• mają trudności z określeniem, kiedy rozpocząć lub zakończyć rozmowę i wybrać nowy temat do rozmowy
• używają złożonych słów i fraz, ale nie w pełni rozumieją, co one oznaczają
• są bardzo dosłowni w tym co mówią i mogą mieć trudności ze zrozumieniem żartów, metafor i sarkazmów.
Aby być zrozumianym w rozmowie przez osoby z zespołem Aspergera, należy trzymać się krótkich zdań – być jasnym i zwięzłym
Problemy z interakcją społeczną
„Mam trudności z odbieraniem sygnałów społecznych oraz trudności w zrozumieniu, co zrobić, gdy robię coś źle”.
Osoby z zespołem Aspergera mogą być towarzyskie, ale mają trudności z budowaniem i utrzymywaniem relacji społecznych, co czyni je bardzo niespokojnymi z tego powodu. W takiej sytuacji mogą:
- walczyć o budowanie i utrzymywanie przyjaźni,
- nie rozumieć niepisanych „norm społecznych”, które większość z nas zna bez zastanowienia. Na przykład, mogą stać zbyt blisko innej osoby, lub rozpoczynać niewłaściwy temat rozmowy,
- odbierać inne osoby jako nieprzewidywalne i mylące,
- zamykać się w sobie i wydawać się obojętnymi na innych ludzi, znajdują się niemal na uboczu,
- zachowywać niewłaściwe w odbiorze społecznym.
Trudności w wyobraźni społecznej
„Mamy problemy ze zrozumieniem tego, co inni ludzie wiedzą. Mamy więcej trudności zgadywaniu, co inni ludzie myślą.”
Osoby z zespołem Aspergera mogą być obdarzone wyobraźnią w tradycyjnym tego słowa znaczeniu. Na przykład, wielu realizuje się jako pisarze, artyści, muzycy. Ale ludzie z zespołem Aspergera mogą mieć trudności z wyobraźni społecznej, jak np:
- wyobrazić sobie inny wynik sytuacji w jakiej się znaleźli i trudno im jest przewidzieć, co będzie dalej,
- zrozumieć lub zinterpretować myśli, uczucia i działania innych ludzi. Subtelne wiadomości, które są wysyłane przez wyraz twarzy i język ciała są często przez nich pomijane,
- ma ograniczony zakres wyobraźni dla działań, które mogą być realizowane sztywno i powtarzalnie np. układać zabawki w rzędy lub zbierać i organizować rzeczy związane ze sferą własnych zainteresowań.
Niektóre dzieci z zespołem Aspergera mogą mieć trudności w zabawach tematycznych, wolą gry zakorzenione w logice, np. matematyczne.
Uwielbienie rutyny
Aby spróbować uczynić świat mniej kłopotliwym, osoby z zespołem Aspergera mogą mieć zasady i rytuały (sposoby działania), na które kładą nacisk. Małe dzieci, mogą na przykład domagać się chodzić do szkoły tą samą drogą. W klasie mogą denerwować jeśli jest nagła zmiana w planie lekcji. Osoby z zespołem Aspergera często wolą aby ich dzień przebiegał wg ustalonego wzorca. Na przykład, jeśli chodzą w ustalonych godzinach pracy, nieoczekiwane opóźnienia w drodze do pracy lub z pracy mogą sprawić u nich wywołanie lęku lub zdenerwowanie
Szczególne Zainteresowania
U osób z zespołem Aspergera mogą wystąpić intensywne, czasami obsesyjne zainteresowania, hobby lub „kolekcjonerstwo”. Czasami te zainteresowania występują przez całe życie, w innych przypadkach, jedno zainteresowanie zostaje zastąpione innym niezwiązanym zainteresowaniem. Na przykład, osoby z zespołem Aspergera mogą się skupić na nauce wszystkiego, co dotyczy pociągów lub komputerów. Niektórzy z nich mają wyjątkową wiedzę w wybranej dziedzinie. Wsparcie zainteresowań i umiejętności osób z zespołem Aspergera, powoduje u nich taki rozwój, że ludzie Ci mogą studiować lub pracować w zakresie swoich ulubionych tematów.
Trudności Sensoryczne
Osoby z zespołem Aspergera mogą posiadać trudności sensoryczne. Zaburzenia integracji sensorycznej mogą występować w zakresie jednego lub wszystkich zmysłów (wzroku, słuchu, węchu, dotyku lub smaku). Stopień zaburzeń może się różnić u tych osób i przejawia się nadwrażliwością lub podwrażliwością pewnych zmysłów
Przyczyną lęku i bólu u osób z zespołem Aspergera może być na przykład, jasne światło, głośne dźwięki, przytłaczający zapach, zwłaszcza tekstury żywności i odczuwalność w dotyku niektórych materiałów.
Ludzie z zaburzeniami integracji sensorycznej maja problem ze świadomością własnego ciała. Świadomość ta mówi nam, gdzie jest nasze ciało. U osób o ograniczonej świadomości własnego ciała, mogą pojawić się trudności z pokonywaniem przeszkód w pomieszczeniach, staniem w odpowiedniej odległości od innych ludzi oraz czynnościami manualnymi, jak na przykład wiązanie sznurowadeł. Niektóre osoby z zespołem Aspergera mogą kołysać lub kręcić się, aby wspomóc równowagę i postawę ciała lub aby pomóc sobie w radzeniu sobie ze stresem.
Na portalu www.konferencje-logopedyczne.pl został zamieszczone artykuły dr Marty Korendo –
- „Jak rozpoznać zespół Aspergera” ,
- „Jak pomóc dziecku z zespołem Aspergera„,
- „Problemy rozwojowe osób z zespołem Aspergera jako wynik deficytów językowych”
- Zaburzenia lewopółkulowe u dzieci z zespołem Aspergera
Jeśli potrzebujesz więcej informacji o Zespole Aspergera, zerknij na strony Nie-grzeczne dzieci